Mùa Vu Lan Báo Hiếu !!!

Các bạn !!!

Bây giờ là 3 giờ 30 phút sáng ngày 14 tháng 07 ÂL (05/09/2025)...Ngày mà mọi người con Phật đều hướng về đấng sinh thành trong mùa Vu Lan Báo Hiếu...!!!

Theo thông lệ, sau một kì trả lời, mình dành khoảng thời gian chừng một vài ngày mới trả lời tiếp, để bạn đọc kịp theo dõi, đồng thời HĐ (Huynh Đệ) Lý Gia có thời gian nghiền ngẫm, hầu rút ra bài học nào đó từ các câu trả lời trong quá trình học tập...Từ đó, củng cố kiến thức, mau chóng giác ngộ, thấm nhuần giáo pháp, làm hành trang trên con đường lợi mình lợi người sau này...!!!

Thế nhưng, hôm nay là ngày thật đặc biệt...Lý Tứ nhận đến ba bức thư cùng một lúc...Đó là, của bạn đọc Tâm Diệu Tịnh ở Phú Thọ, bạn đọc Như Thiệt Trí ở Quảng Ngãi và của Ngài Pháp Tánh ở Huế...!!!

Do có đến ba bức thư, nên Lý Tứ tạm phá thông lệ, không đợi đến một vài ngày mà lập tức trả lời...Việc làm này, nhằm đáp ứng tình cảm, niềm tin yêu và nhu cầu hỏi đáp của bạn đọc đối với chuyên mục...Đồng thời thông báo việc nhận thư, để bạn đọc yên tâm rằng, câu hỏi đã đến BQT...!!!

Các bạn !!!

Mẫu thân của mình đã tạ thế cách đây hai năm, thọ 89 tuổi...!!!

Cả cuộc đời mình, hầu như không có một ngày hầu hạ mẹ, do bản thân phải tha phương cầu thực...Việc hiếu hỷ, nhờ mấy người em gánh vác...!!!

Tuy không gần gũi mẹ theo ý nghĩa thế tục...Nhưng, hầu như trên mười năm cuối đời, một tuần có đến ba bốn lần mẹ con gặp nhau trong các buổi sinh hoạt trực tuyến của Lý Gia...!!!

Có thể nói, Bà cụ là một trong những cánh chim đầu đàn của Lý Gia...Lúc sinh tiền, HĐ Lý Gia thường gọi Bà cụ với cái tên thân thương là "Lý Mẫu"...!!!

Với sức giác ngộ của mình, với chiều sâu giáo pháp đã lãnh hội trong quá trình học tập ở Lý Gia, với sức thông tuệ của một Cô giáo già thâm đạt giáo pháp...!!! Bà cụ đã có một đời sống mà theo mình, rất xứng đáng với danh xưng "Người Nữ Cư Sĩ Hy Hữu" như cách gọi của Thế Tôn trong một bài kinh...!!!

Hai ngày trước lúc lâm chung, Bà cụ vẫn mở máy học tập và trao đổi giáo pháp với HĐ...!!! Chỉ đến khi vào phòng cấp cứu và thanh thản rời bỏ thế gian, Bà cụ mới thôi học tập...!!!

Mình nhớ giây phút cuối, từ miền Nam vội vã bay về...Gặp mẹ trước lúc lâm chung, mình cầm tay và nói "Mẹ ơi! Con đã về"...Lúc ấy, Bà cụ không còn nói được, chỉ mấp máy đôi môi như thể mỉm cười, trào nước mắt và lặng lẽ ra đi...!!!

Tuy không có thời gian phụng dưỡng, hầu hạ đấng sinh thành bằng vật chất như bao người con khác...Nhưng, chẳng những mình đã không ân hận việc này, mà trái lại, còn rất vui sướng khi biết rằng, mẹ của mình, đã thoát khỏi ngục tối ba cõi, sống đời an vui như pháp theo đúng lời dạy của Đấng Từ Phụ nhờ sức giác ngộ và thấm nhuần giáo pháp...!!!

Viết lên những lời này trong mùa Báo Hiếu Vu Lan...Với những mong, không chỉ riêng Lý Mẫu, mà tất cả đấng sinh thành trong cõi thế này đều là những "người cư sĩ hi hữu" thấm nhuần giáo pháp, tự thoát ra khỏi nhà lửa ba cõi, đời sống an vui để trước lúc lâm chung, có thể mỉm cười, lăn những giọt nước mắt hạnh phúc, thanh thản trên đường về nhàn cảnh...!!!

Các bạn !!!

Đọc thư của Ngài Pháp Tánh ở Huế hồi khuya...!!! Mình càng vững tin hơn với nhận định trước đây: "Vị này, có thể là một người xuất gia"...Bây giờ, đọc thư của Ngài ấy, theo nhận xét cá nhân, vị này chẳng những là người xuất gia mà còn là bậc xuất chúng trong hàng Tăng lữ...!!!

Điều bất ngờ hơn nữa, những trả lời của mình trong các kì trước, đã không làm cho Ngài ấy có cảm giác trái ngược với sở học, mà còn đồng cảm trên tinh thần giáo pháp...Ngài quả là "kì nhân trong thời mạt pháp"...!!! Nếu phán đoán của Lý Tứ chưa đúng đối với thân thế của Ngài Pháp Tánh...Xin Ngài và bạn đọc hoan hỉ...!!!

Thay vì xưng tán một Sa Môn theo thông lệ, Lý Tứ xin được đăng nguyên văn bài viết, để bạn đọc vui lây...!!!

"Thưa tác giả Lý Tứ,

Sau khi đọc kỹ phần hồi đáp mới nhất của Đạo hữu, tôi thật sự cảm nhận được tấm lòng rộng mở và tinh thần kiên cố của Đạo hữu trong việc xiển dương Phật pháp. Những giải thích của Đạo hữu vừa có chiều sâu, vừa có sự linh hoạt, không gò ép trong phạm vi một hệ thống khô cứng, mà thể hiện rõ tinh thần “thiện xảo phương tiện” của bậc đồng học chân thành.

Tôi đặc biệt đồng cảm với quan điểm của Đạo hữu rằng: Một khi chưa giác ngộ, thì mười hai nhân duyên quả thật là mười hai chi phần riêng biệt; nhưng khi đã giác ngộ, thì thấy ngay cả vô minh cũng vốn bất khả đắc. Nhãn quan ấy giúp người học không dừng lại ở tầng phân tích khái niệm, mà còn mở hướng tiến sâu vào thực chứng.

Về Tánh Không, Rốt ráo Không, và Nghĩa Không, lời giải thích của Đạo hữu đã khiến tôi nhận ra sự khác biệt giữa “tầng nghĩa giáo pháp” và “tâm trí bất nhị”. Tôi thấy rõ rằng, sự phân tầng mà Đạo hữu đưa ra không hề phá vỡ tinh thần bất nhị, mà chính là cách dẫn dắt giúp hành giả tiếp cận dần dần, tránh rơi vào ngộ nhận một chiều.

Về Giới – Định – Tuệ, tôi càng hoan hỷ khi hiểu thêm rằng Đạo hữu không hề xem nhẹ, mà ngược lại đã đặt trọng tâm vào ba học pháp vô lậu, vốn là cứu cánh để đưa đến chuyển thức thành trí. Quan điểm ấy làm tôi thấy được sự dung thông giữa tinh thần Nikāya và Đại thừa, chứ không phải mâu thuẫn.

Đặc biệt, tôi tâm đắc lời Đạo hữu khẳng định: Giác ngộ có thể khởi từ văn, từ tư, hay từ tu – tùy duyên của mỗi người. Như vậy, ba cửa này không phải là bậc thang tuần tự bắt buộc, mà là những phương diện mở ra để ai hữu duyên thì liền ngộ. Đây chính là chỗ uyển chuyển mà tôi thấy rất đáng quý.

Sau cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến Đạo hữu. Nhờ cuộc trao đổi này, cái thấy của tôi được khai mở thêm, lòng tin vào ánh sáng Phật pháp lại càng thêm vững chắc.

Nguyện chúc Đạo hữu pháp thể khinh an, tiếp tục đem tinh thần “duy tuệ thị nghiệp” làm lợi ích cho nhiều người học Phật.

Huế, ngày 04 tháng 09 năm 2025 - 23:01:30 - Trân trọng - Pháp Tánh

Tái bút: Thời gian vừa rồi tôi cũng theo dõi rất kỹ chuyên mục Bạn đọc hỏi Lý Tứ trả lời. Qua phần hỏi và trả lời với thầy giáo Phương Cảo tôi đã hiểu hơn về quá trình thực chứng tự thân của Đạo hữu và cảm ơn sự cẩn trọng của Đạo hữu trong việc chia sẻ Phật Pháp. Mới đây Đạo hữu cũng đã trả lời những câu hỏi rất sâu sắc của bạn đọc Trí Đức về tác phẩm Tâm Pháp. Điều này khơi gợi cho tôi sẽ tìm đọc tác phẩm này. Một lần nữa cảm ơn Đạo hữu vì những đóng góp tích cực cho Đạo Pháp, mặc dù chỉ với vai trò của một cư sĩ tại gia." (Hết thư)

Và, sau đây là thắc mắc của bạn đọc Tâm Diệu Tịnh ở Phú Thọ...!!!

"Kính gửi bác Lý Tứ,

Nam mô Bổn Sư Bụt Thích Ca Mâu Ni!

Nam mô Đại Hiếu Tôn Giả Mục Kiền Liên!

Nhân mùa Vu Lan báo hiếu, trong lúc trì tụng Kinh Vu Lan Bồn, con cảm nhận sâu sắc lời Phật dạy về ân đức cha mẹ và đạo hiếu của người con.

Con có theo dõi chuyên mục Bạn đọc hỏi Lý Tứ trả lời trên Fanpage Lý Tứ, thấy bác trả lời rất tận tình các câu hỏi bạn đọc gửi đến. Nay con cũng có vài câu hỏi mong bác từ bi chỉ dạy ạ.

Thứ nhất, Kinh Vu Lan nhắc nhở công ơn cha mẹ sâu nặng, không gì sánh bằng. Nhưng giáo pháp Như Lai lại chỉ rõ vô thường, vô ngã, dạy chúng sanh không vướng mắc vào ái luyến. Con băn khoăn rằng làm sao để người con vừa giữ tâm hiếu thuận tha thiết, vừa không rơi vào chấp thủ tình thân, để hiếu đạo đi đôi với giải thoát?

Thứ hai, trong Kinh, việc cúng dường trai Tăng được xem là phước báo thù thắng nhất để hồi hướng cho cha mẹ. Nhưng nhiều người con vì điều kiện kinh tế, hoàn cảnh khó khăn chưa đủ duyên để làm việc ấy. Nếu chỉ bằng những hạnh lành nhỏ bé, như giữ gìn năm giới, làm thiện nguyện, sống hiền hòa, thì có được xem là báo hiếu đúng với tinh thần Vu Lan hay không?

Thứ ba, con nhận thấy không ít người nghĩ Vu Lan chỉ là dịp tưởng nhớ cha mẹ đã quá vãng. Nhưng trong Kinh, tinh thần chính yếu lại là báo hiếu cha mẹ hiện tiền, ngay khi các ngài còn sống. Vậy xin bác khai thị thêm, để chúng con biết cách thực tập hiếu đạo trong từng ngày sống, chứ không đợi đến một mùa Vu Lan mới nhớ đến chữ hiếu.

Kính mong bác từ bi chỉ dạy, để con và các Phật tử sơ cơ thêm phần sáng tỏ, đem giáo pháp ứng dụng trọn vẹn vào đời sống.

Con nguyện đem chút tâm thành này hướng về cha mẹ hiện đời cùng cha mẹ nhiều đời, cầu cho tất cả đều an vui, lìa khổ.

Kính chúc bác nhiều sức khỏe và có nhiều đầu sách hay tới bạn đọc!

Phú Thọ, mùa Vu Lan 2025 - 04/09/2025 - 9:24:40 - Tâm Diệu Tịnh - Phú Thọ"

Tâm Diệu Tịnh và bạn đọc thân mến...!!!

Về các câu hỏi của Tâm Diệu Tịnh, mình xin được trả lời như sau:

- Hỏi:
1- "Thứ nhất, Kinh Vu Lan nhắc nhở công ơn cha mẹ sâu nặng, không gì sánh bằng. Nhưng giáo pháp Như Lai lại chỉ rõ vô thường, vô ngã, dạy chúng sanh không vướng mắc vào ái luyến. Con băn khoăn rằng làm sao để người con vừa giữ tâm hiếu thuận tha thiết, vừa không rơi vào chấp thủ tình thân, để hiếu đạo đi đôi với giải thoát?"

- Trả lời:
Hiếu thuận và ái luyến là hai việc khác nhau...!!!

Báo hiếu là đạo lí muôn đời của tất cả con cái trên cõi thế, cho dù họ theo đạo nào...!!!

Tuy nhiên, để việc báo hiếu và ái luyến không lẫn lộn...Người báo hiếu cần phải học tập giáo pháp để không bị ái tâm làm khổ...!!! Vì rằng, chỉ có giáo pháp, mới có thể giúp người giải quyết tận gốc ái tâm, ngoài ra không có con đường nào khác...!!!

Và theo mình, chỉ khi nào ái tâm thật sự không còn...Bây giờ, việc báo hiếu mới trong sáng, thanh cao, thuần khiết, và đầy đủ đạo vị...!!!

- Hỏi:
2- "Thứ hai, trong Kinh, việc cúng dường trai Tăng được xem là phước báo thù thắng nhất để hồi hướng cho cha mẹ. Nhưng nhiều người con vì điều kiện kinh tế, hoàn cảnh khó khăn chưa đủ duyên để làm việc ấy. Nếu chỉ bằng những hạnh lành nhỏ bé, như giữ gìn năm giới, làm thiện nguyện, sống hiền hòa, thì có được xem là báo hiếu đúng với tinh thần Vu Lan hay không?"

- Trả lời:
a) Về Trai Tăng: Khi nào đủ điều kiện, thuận duyên thì ta thực hiện...!!!

b) Để có thể báo hiếu như pháp, ngoài các việc giữ gìn năm giới, làm thiện nguyện, sống hiền hòa như Tâm Diệu Tịnh đã nêu...Theo mình, phận con cái còn phải làm nhiều hơn, ngoài những thứ ấy như: Quyết chí học tập, làm ăn chân chính, chăm lo gia đình, có trách nhiệm với xã hội, sống đời có ích, luôn hướng thượng, bảo tồn đạo lí...vv...Vì rằng, hầu như cha mẹ nào cũng mong muốn con cái mình thành tựu những điều nêu trên...Và, chỉ khi nào ta quyết tâm thực hiện cho bằng được chí nguyện của cha mẹ, quyết tâm này, mới chính là sự báo hiếu thù thắng nhất...!!!

- Hỏi:
3- "Thứ ba, con nhận thấy không ít người nghĩ Vu Lan chỉ là dịp tưởng nhớ cha mẹ đã quá vãng. Nhưng trong Kinh, tinh thần chính yếu lại là báo hiếu cha mẹ hiện tiền, ngay khi các ngài còn sống. Vậy xin bác khai thị thêm, để chúng con biết cách thực tập hiếu đạo trong từng ngày sống, chứ không đợi đến một mùa Vu Lan mới nhớ đến chữ hiếu."

- Trả lời:
Như những gì đã trả lời ở câu 2...Cho dù cha mẹ còn tại thế hay đã ra đi, việc báo hiếu không giới hạn vào thời điểm nào...Mà, lúc nào ta cũng không quên lời dạy, thực hiện cho bằng được mong ước của song thân, đấy mới chính là sự báo hiếu trọn vẹn nhất...!!!

Hy vọng, những trả lời vừa rồi, có thể giúp Tâm Diệu Tịnh và bạn đọc thực hiện tốt việc báo hiếu...!!! Chúc các bạn có một mùa Vu Lan đầy ý nghĩa...!!!

Để có thể tìm hiểu thêm về hiếu đạo...Mời mọi người cùng tham khảo bài viết: Chữ Hiếu Trong Phật Đạo từ Website Lytu.Vn !!! Từ khoá: "Chữ Hiếu Trong Phật Đạo - Lý Gia" !!!

Rất mong nhận được những câu hỏi lí thú và bổ ích từ mọi người...!!!

- Các bạn có thể gửi câu hỏi theo đường link sau: https://forms.gle/HooJiZeXLBNokpUx8

- Hoặc đặt câu hỏi trực tiếp từ Website LyTu.Vn

05/09/2025
LÝ TỨ

P/s: Về các thắc mắc của Như Thiệt Trí ở Quảng Ngãi...Mình sẽ trả lời vào chuyên mục kì tới (28/2025)...!!! Thân !!!