Con Tàu Giải Thoát !!!

Các bạn !!!

Mình vừa nhận được thư và các câu hỏi của bằng hữu Huyền Đức ở Long Khánh !!!

Lời đầu tiên, thay mặt BQT chuyên mục, chân thành cảm ơn bằng hữu Huyền Đức, một người bạn thân thiết của chuyên mục đã dành tình cảm tốt đẹp và những đánh giá chân tình dành cho Lý Tứ...!!!

Sau đây là nôị dung bức thư của bằng hữu:

"Kính gửi Thầy Lý Tứ,

Xin cảm ơn Thầy đã trả lời những câu hỏi của tôi liên quan đến chủ đề “Phật Giáo và Giác Ngộ”. Thời gian này tôi tiếp tục đọc bài “Phật Giáo và Giải Thoát” cùng một số bài liên quan trong cuốn Anh Lạc Luận, tôi mạn phép nêu một số câu hỏi để được Thầy chỉ dạy thêm.

Thứ nhất: Đối với một người mới học tập Phật Pháp thì cái gì cần giác, cái gì cần ngộ đầu tiên?

Thứ hai: Thầy nhấn mạnh: Thiền định do giác ngộ mới sinh trí vô lậu; còn thiền định do cột trói tâm thì không đưa đến giải thoát. Xin thầy giải thích kỹ hơn về ý trên? Một người thực tập thiền như thế nào để không bị rơi vào trạng thái thiền định cột trói?

Thứ ba: Trong bài, Thầy ví “giải thoát” như con tàu giúp vượt khỏi “dòng chảy ba cõi”. Xin Thầy giải nghĩa: “con tàu” ở đây là tam giải thoát môn (Không, Vô tướng, Vô tác) có phải không? Hay là một pháp môn gì khác? Trong “dòng chảy của ba cõi" thì điều gì “nguy hại nhất” ngăn cản con tàu giải thoát?

Thứ tư: Thầy viết Phật giáo “đặt giải thoát làm trọng tâm”, coi đó là “chuyên ngành đào tạo” đặc trưng. Vậy giải thoát đứng ở vị trí nào trong tiến trình học tập Phật Đạo? Đạt được giải thoát đã phải là cuối cùng chưa? Và người học Phật đo lường tiến trình hướng về giải thoát bằng những dấu hiệu nào cụ thể nào?

Thời gian gần đây tôi theo dõi không bỏ một kỳ hỏi đáp nào của Thầy với các bạn đọc. Đặc biệt trường hợp bạn đọc Trí Đức - nhờ hỏi đáp với Thầy mà được khai ngộ. Tôi lấy làm xúc động và vô cùng tán thán!

Chúc Thầy Lý Tứ thật nhiều sức khỏe! Để tiếp tục chia sẻ về Phật Pháp - giúp ích cho nhiều người!

29/10/2025 - 6:05:34 - Huyền Đức - Long Khánh"

Bằng hữu Trí Đức và bạn đọc thân mến !!!

Sau đây, Lý Tứ xin phép trả lời những thắc mắc của bằng hữu:

- Hỏi:
Thứ nhất: "Đối với một người mới học tập Phật Pháp thì cái gì cần giác, cái gì cần ngộ đầu tiên?"

- Trả lời:
Theo kinh nghiệm của tôi thông qua quá trình dạy và học ở Lý Gia...Một người mới bắt đầu học tập Phật pháp, cần được trang bị các kiến thức cơ bản của hai đế thế gian là khổ đế và tập đế...Việc học tập những điều cơ bản này, giúp họ mỏng nhẹ khổ đau, phiền não, kiết sử, mê mờ...Từ đó, mới có thể lần lượt giác ngộ các tầng bậc giác ngộ trong Phật đạo...!!!

Vì rằng, nói gì thì nói...Một người mà tâm thức còn quá nhiều khổ đau, phiền não, tham sân, mê đắm, trong lòng không hết đấu tranh, ngã mạn, tật đố, thị phi, nhân ngã...vv...thì, cho dù nghe giảng bao nhiêu pháp của Phật, cũng chẳng khác gì "người mù bẩm sinh nghe luận bàn màu sắc"...!!!

Để giải quyết những phần việc này, ngoài chương trình giảng dạy chính thống dành cho HĐ Lý Gia (gồm các lớp Giáo Pháp Nhập Môn và Giáo Pháp Căn Bản...vv...). Chúng tôi có thiết kế nhiều khoá học mang tính cộng đồng thông qua youtube (như các khoá Hạnh Phúc Quanh Ta - Giọt Mưa Đầu Mùa), để giúp các bằng hữu chưa đủ cơ duyên đến với Lý Gia có thể nghe và nếu thấy phù hợp, dùng đấy ứng dụng cho tự thân...Theo phản hồi từ những bằng hữu đã tham khảo các video đó, sau khi nghe và ứng dụng, thành quả đạt được cũng tạm coi là khả quan....!!!

Trong phạm vi một bài viết của chuyên mục, rất khó nói hết mọi điều liên quan đến hành trang cần có của một người muốn tìm đến giác ngộ ban sơ, đây là gói hành trang có được từ một quá trình học tập chứ chẳng phải hành trang thông qua vài câu vài lời...!!! Vì thế, để giới thiệu sơ lượt về quá trình này, Lý Tứ xin gởi đến bằng hữu và bạn đọc chuỗi video của khoá Hạnh Phúc Quanh Ta - Giọt Mưa Đầu Mùa K05...từ đường dẫn sau: (Nhấn đăng kí và nghe từng video)

https://youtube.com/playlist...

- Hỏi:
Thứ hai: "Thầy nhấn mạnh: Thiền định do giác ngộ mới sinh trí vô lậu; còn thiền định do cột trói tâm thì không đưa đến giải thoát. Xin thầy giải thích kỹ hơn về ý trên? Một người thực tập thiền như thế nào để không bị rơi vào trạng thái thiền định cột trói?"

- Trả lời:

Tất cả kết quả dù nhỏ hay lớn của Phật đạo đều bắt nguồn từ giác ngộ, kể cả các món thiền định...!!!

Vì thế, thiền định của Phật đạo có được là do quá trình người học thấu suốt giáo pháp để giải quyết các món lậu hoặc ngăn che trong tâm thức (như câu trả lời số 1)...!!! Cứ một số lậu hoặc nào đó mất đi, tâm thức trở nên sáng suốt và hỉ lạc, khinh an, nội tĩnh nhất tâm...vv...hiện khởi...Khi các thiền chi hiện khởi, Phật đạo gọi là "tự được thiền"...!!!

Tóm lại, được thiền hay đắc thiền trong Phật đạo là kết quả tất yếu của việc giác ngộ, phát xuất từ sự học hiểu giáo pháp hay từ tuệ giác của người đó...Cho nên, mọi hình thái thái đắc thiền của Phật đạo luôn hàm chứa ý vị giải thoát...!!! Còn ngược lại, tất cả biện pháp cột trói tâm thức bằng ý chí đều không thể đưa đến giác ngộ, giải thoát và trí tuệ do tính nhân quả của việc làm hay hành động ấy...!!!

- Hỏi:
Thứ ba: "Trong bài, Thầy ví “giải thoát” như con tàu giúp vượt khỏi “dòng chảy ba cõi”. Xin Thầy giải nghĩa: “con tàu” ở đây là tam giải thoát môn (Không, Vô tướng, Vô tác) có phải không? Hay là một pháp môn gì khác? Trong “dòng chảy của ba cõi" thì điều gì “nguy hại nhất” ngăn cản con tàu giải thoát?"

- Trả lời:

a) "Con tàu giải thoát" chỉ là hình ảnh tượng trưng cho cuộc "vượt biển mê" ngoạn mục của Phật đạo...!!! Để có thể vượt biển mê đến bờ giác an toàn, con tàu đó phải được trang bị đầy đủ những gì cần có của một con tàu đi biển...Và, quan trọng là, người lái tàu phải biết điều khiển cũng như sử dụng các trang bị ấy một cách thuần thục...Các trang bị cần có của một con tàu vượt biển mê, thông thường gồm các món như: Tam vô lậu học, tam giải thoát môn, tứ đế, ba mươi bảy phẩm...vv...cùng các kiến thức chuyên môn "cần và đủ" cho một chuyến hải hành như: Nhân sinh quan, vũ trụ quan, bản chất thân tâm, thế giới, thiện ác...vv...theo tinh thần Phật đạo...!!!

b) Điều nguy hại nhất của một chuyến vượt biển là: Không biết rõ mà cố làm; Chưa trang bị đầy đủ mà đã ra khơi; Dùng thuyền nhỏ hay ghe xuồng thô sơ, lạc hậu của sông lạch...vượt biển lớn...vv...!!!

c) Để giải quyết vấn nạn vượt biển ngoạn mục này...Cách đây 5 năm, Lý Gia đã tổ chức chuyên mục "Lập Kế Hoạch Cho Một Chuyến Hải Hành"...Trọng tâm của chuyên mục, giúp các đội nhóm Lý Gia tự lên cho mình một kế hoạch hoàn hảo, thực tập đưa mình và người vượt biển mê (vào mỗi tối thứ 6 hàng tuần trong vòng 3 năm ròng rã)...Và, sau mỗi buổi sinh hoạt như thế, được mình cùng đại chúng góp ý, bổ khuyết, điều chỉnh...vv...cho từng "đội nhóm" để tránh những sai sót nhỏ nhất nếu có...!!! Có thể nói, chuyên mục này đã giúp HĐ Lý Gia đạt được những bước tiến nhất định trong hành trình học tập giáo pháp...!!!

- Hỏi:
Thứ tư: "Thầy viết Phật giáo “đặt giải thoát làm trọng tâm”, coi đó là “chuyên ngành đào tạo” đặc trưng. Vậy giải thoát đứng ở vị trí nào trong tiến trình học tập Phật Đạo? Đạt được giải thoát đã phải là cuối cùng chưa? Và người học Phật đo lường tiến trình hướng về giải thoát bằng những dấu hiệu nào cụ thể nào?"

- Trả lời:

a) Giải thoát là mục tiêu thứ hai trong ba mục tiêu của đạo pháp gồm: Giác ngộ, giải thoát và trí tuệ...!!!

b) Để giải thoát rốt ráo, người học phải trải qua ba lần giải thoát, tương ưng với ba lần giác ngộ...Lần thứ nhất, học tập để thành tựu giải thoát từng phần (học tập giáo pháp đặc trưng ba thừa); Lần thứ hai, học tập để thành tựu giải thoát bất tư nghì (học tập giáo pháp nhất thừa); Lần thứ ba, học tập nhiếp thọ chánh pháp vô dị biệt để thành tựu giải thoát rốt ráo (học tập giáo pháp Thập địa và Như lai địa)...!!!

c) Những dấu hiệu nhận biết của từng giai đoạn giải thoát gồm:

* Lần thứ nhất, ra khỏi trói buộc của: Cộng nghiệp, biệt nghiệp, ba cõi, các pháp và ngũ ấm...!!!

* Lần thư hai, ra khỏi trói buộc của thế gian đạo (đạo) và xuất thế gian đạo (vô đạo)...!!!

* Lần thứ ba, ra khỏi trói buộc của xuất thế gian thượng thượng đạo (phi đạo)...!!!

Các bạn !!!

Trong lúc viết bài này, mình nhận được thắc mắc của bạn đọc Lê Hoàng Tín (không địa chỉ) gởi qua messenger...!!! Nội dung câu hỏi như sau:

- Hỏi:
"Thầy từ bi cho Em hỏi làm sao hành giả phân biệt được giác ngộ thật sự và ảo tưởng rằng mình giác ngộ? Như phân biệt được một thành phố trong hình và thành phố mà hành giả đã đặc chân đến đó thật sự - Lê Hoàng Tín"

- Trả lời:

Giác ngộ thật sự như người sáng mắt...Vị ấy thấy rất rõ những gì trong tầm mắt của mình...Cụ thể, trong quá trình bước đi, mỗi bước đều tự tại, vững tin, không vấp ngã...Và, nhất định không sa vào "hầm hố ba cõi"..!!! Còn "ảo tưởng giác ngộ" như người mù tưởng rằng mắt mình đã sáng...Cụ thể là, bản thân người mù cứ đi mỗi bước là vấp ngã mỗi bước, miệng nói màu trắng nhưng khi mô tả lại giảng giải thành màu đen...vv...Họ lạc bước vào hầm hố phiền não, khổ đau, tham sân, lậu hoặc, đảo điên của ba cõi mà không thể tự mình thoát ra...!!!

Hi vọng, những trả lời vừa rồi, có thể giúp bằng hữu Huyền Đức, bạn đọc Lê Hoàng Tín và mọi người giải toả những thắc mắc đã nêu...!!! Chúc các bạn an vui, tinh tấn...!!!

Rất mong nhận được những câu hỏi lí thú và bổ ích từ mọi người...!!!

- Các bạn có thể gửi câu hỏi theo đường link sau: https://forms.gle/HooJiZeXLBNokpUx8

- Hoặc đặt câu hỏi trực tiếp từ Website LyTu.Vn

29/10/2025
LÝ TỨ