Tu Hành Có Nên Tác Ý Hay Không !!!

Các bạn !!!
Trong tuần, mình đã nhận được một số thắc mắc của bạn đọc Thiện Nhân ở Quảng Ngãi...Nội dung như sau:

"Con chào bác Lý Tứ!

1. Con nghe file đọc sách bác viết trên youtube có nói đến "tương tợ Bát Nhã" và "Bát Nhã Trí" Con chưa hiểu xin bác chỉ dạy ạ.

- Thế nào là "tương tợ Bát Nhã"?
- Thế nào là "Bát Nhã Trí"?
- Để thành tựu hai thứ này, cần thành tựu những gì?

2. Con có tham dự vài nhóm tu hành tại gia. Họ đàm luận Phật pháp có nói đến "không tác ý". Cho con hỏi:

- Thế nào là không tác ý?

Có vị trả lời: "Không tác ý là không khởi hiểu biết. Ví dụ như: Ăn là ăn, đi là đi, tu là tu...vv...mà không khởi hiểu biết về những việc đó...."!

Thưa bác cho con hỏi:
- "Không tác ý" có nghĩa là gì? Có đúng như vị ấy trả lời không?
- "Không tác ý" có lợi ích gì cho người tu hành?

Con cảm ơn bác...!" 17/03/2025 - 11:42:00 - Thiện Nhân - Quảng Ngãi.

Thiện Nhân và bạn đọc thân mến !!!
Về những thắc mắc của Thiện Nhân...Mình xin được trả lời như sau:

- Hỏi:
"1. Con nghe file đọc sách bác viết trên youtube có nói đến "tương tợ Bát Nhã" và "Bát Nhã Trí"! Con chưa hiểu xin bác chỉ dạy ạ.

- Thế nào là "tương tợ Bát Nhã"?
- Thế nào là "Bát Nhã Trí"?
- Để thành tựu hai thứ này, cần thành tựu những gì?"

- Trả lời:
Tương tợ Bát Nhã và Bát Nhã Trí là hai cảnh giới của Đại Bát Nhã...!!!

a) Tương tợ Bát Nhã thuộc hữu sư trí...!!! Hữu sư trí là loại trí được phát triển từ căn bản trí...Sau khi đã chuyển thức thành trí, người học có được căn bản trí...Từ căn bản trí, người này tiếp tục học tập 09 thứ trí của Phật đạo gồm: Khổ trí, Tập trí, Diệt trí, Đạo trí, Loại trí, Pháp trí, Tận trí, Vô sanh trí, Nhất thiết trí...!!!

Quá trình thành tựu 9 thứ trí nói trên gọi là thành tựu Nhất thiết trí, huyễn trí hay còn gọi là tương tợ Bát Nhã...!!! (Xem Kinh Hoa Nghiêm phẩm Nhập Pháp Giới)

- Vì do học tập mà thành, nên trí này còn có tên là Hữu sư Trí...!!!
- Vì đã học hết các Tam muội môn, Giải thoát môn và các pháp lành của chư Phật... nên nó có tên Nhất thiết trí...!!!
- Vì trí này chưa chắc thật, chỉ do chư Phật, Thiện tri thức hoá hiện để dạy, nên nó còn có tên là Huyễn trí...!!!
- Vì nó giống như Bát Nhã Trí chứ chưa viên mãn chơn thật Bát Nhã, nên gọi là tương tợ Bát Nhã...!!!

Tóm lại, sở dĩ tương tợ Bát Nhã có nhiều tên gọi khác nhau là do căn cứ vào tính chất cũng như đặc điểm của nó...!!!

b) Bát Nhã Trí hay Ma Ha Bát Nhã Ba La Mật Đa...Là trí tuệ cao tột của Phật đạo...!!!

Sau khi thành tựu tương tợ Bát Nhã, vị này phát nguyện làm công hạnh Bồ tát...Đến khi đủ công đức, tự thành tựu Đạo Tướng trí...!!! Có Đạo Tướng trí, vị này giáo hoá không sai lệch...Đủ duyên, tâm thức tự bùng vỡ lần cuối cùng, thành tựu Bát Nhã Trí hay Ma Ha Bát Nhã Ba La Mật Đa...!!!

Bát Nhã Trí còn có tên là Vô Sư trí, Tự nhiên trí, Nhất Thiết Chủng trí...vv...!!!

- Gọi Vô Sư Trí vì, trí này không do thầy dạy mà thành...!!!
- Gọi Tự Nhiên Trí vì, trí này tự có như chư Phật...!!!
- Gọi Nhất Thiết Chủng trí vì, trí này có năng lực xuất sanh vô lượng hạt giống Bồ Đề cho chúng sanh...!!!

Tóm lại, Bát Nhã Trí cũng có nhiều tên gọi như tương tợ Bát Nhã...!!!

- Hỏi:
"2. Con có tham dự vài nhóm tu hành tại gia. Họ đàm luận Phật pháp có nói đến "không tác ý". Cho con hỏi:

- Thế nào là không tác ý?

Có vị trả lời: "Không tác ý là không khởi hiểu biết. Ví dụ như: Ăn là ăn, đi là đi, tu là tu...vv...mà không khởi hiểu biết về những việc đó...."!

Thưa bác cho con hỏi:

- "Không tác ý" có nghĩa là gì? Có đúng như vị ấy trả lời không?
- "Không tác ý" có lợi ích gì cho người tu hành?

- Trả lời:
a) Không tác ý là gì ??? Không khởi lên một ý niệm (bất kì) trước, trong hoặc sau một hành động, một đối tượng, một cảnh duyên...vv...!!!

b) "Không tác ý" có lợi ích gì cho người tu hành ???

- Bậc hữu học: Cần tác ý (như lí tác ý) để tránh sai lầm trong hành động, thấy biết và nghĩ suy...!!! (Không nên Phi như lí tác ý)
- Bậc vô học: Thân, khẩu, ý hết lỗi lầm, tâm thức vắng lặng...Vì thế, khi hành động, đối duyên, xúc cảnh...vv...không phụ thuộc vào việc tác ý hay không tác ý...!!!

Hy vọng, những trả lời vừa rồi có thể giúp Thiện Nhân và bạn đọc nhận ra ở địa vị nào cần tác ý, tác ý như thế nào, địa vị nào không tác ý...!!! Chúc an vui, tinh tấn...!!!

Rất mong nhận được những câu hỏi lí thú và bổ ích từ mọi người...!!!

- Các bạn có thể gửi câu hỏi theo đường link: https://forms.gle/HooJiZeXLBNokpUx8
- Hoặc đặt câu hỏi trực tiếp từ Website LyTu.Vn

18/03/2025

LÝ TỨ