Thần Thông Của Ngoại Đạo và Phật Đạo Khác Nhau Như Thế Nào ???

Các bạn !!!

Mình vừa nhận được thư và một số thắc mắc của bạn đọc Hồ Phước Thịnh ở Đà Nẵng...Nội dụng như sau:

"Kính gửi tác giả Lý Tứ,

Cháu cảm ơn bác đã trả lời rất thấu đáo những câu hỏi kỳ trước của cháu! Cháu cũng xem kỹ các video bác gửi kèm. Cháu thấy Lý Gia tổ chức chia sẻ về Phật Pháp rất bài bản. Điều cháu ấn tượng là cách tiếp cận Phật Pháp rõ ràng, thực tế của các bài học - không mang màu sắc tâm linh, tôn giáo.

Hôm nay cháu lại có thêm một số câu hỏi nữa mong bác giải đáp giúp cháu:

Câu 1: Cháu đọc về cuộc đời Đức Phật thấy, trước khi Đức Phật thành đạo, nhờ tu tập theo các vị thầy ngoại đạo ngài chứng được Tứ Thiền. Khi ngài thành đạo rồi, trong một số bài kinh Đức Phật cũng nói một vị A La Hán cũng thành tựu được Tứ Thiền. Vậy đâu là sự khác nhau giữa Tứ Thiền của ngoại đạo và Tứ Thiền của một bậc A La Hán ạ? Nhớ bác giảng rõ thêm giúp cháu về bốn tầng thiền đó ạ?

Câu 2: Cháu thấy trong Phật sử có kể: Ngoại đạo có ngũ thông. Còn Phật có lục thông. Vậy ngũ thông của ngoại đạo và lục thông của Phật giống và khác nhau như thế nào ạ? Nhờ bác giải thích giúp cháu khái niệm “thần thông” theo đúng tinh thần của Đạo Phật ạ?

Rất mong nhận được hồi đáp từ bác,
Kính chúc bác nhiều sức khỏe!
09/10/2025 - 8:15:56 - Hồ Phước Thịnh - Đà Nẵng"

Phước Thịnh và bạn đọc thân mến !!!
Về các câu hỏi của Phước Thịnh, mình xin được trả lời như sau:

- Hỏi:
"Câu 1: Cháu đọc về cuộc đời Đức Phật thấy, trước khi Đức Phật thành đạo, nhờ tu tập theo các vị thầy ngoại đạo ngài chứng được Tứ Thiền. Khi ngài thành đạo rồi, trong một số bài kinh Đức Phật cũng nói một vị A La Hán cũng thành tựu được Tứ Thiền. Vậy đâu là sự khác nhau giữa Tứ Thiền của ngoại đạo và Tứ Thiền của một bậc A La Hán ạ? Nhớ bác giảng rõ thêm giúp cháu về bốn tầng thiền đó ạ?"

- Trả lời:

* Tứ thiền của ngoại đạo: Các tầng thiền và định của ngoại đạo có được là do "dùng ý chí" (hoặc sở pháp, hoặc trú tâm) để vượt qua ba cõi...!!! Trong quá trình vượt qua từng cõi...Tứ thiền gồm: Sơ, nhị, tam, tứ thiền thành tựu ở cõi Sắc...Tứ không định gồm: Hư không vô biên, Thức vô biên, Vô sở hữu xứ và Phi tưởng phi phi tưởng xứ thành tựu ở Vô sắc...!!!

* Tứ thiền của Phật đạo gồm bốn loại:

a) Của các Độn A la hán: Phần lớn là các ngoại đạo đã từng đắc các loại thiền định, nay quy y Phật...!!! Từ nền tảng thiền định có được trước đây, để giúp các ngoại đạo này vượt qua cảnh giới Phi tưởng phi phi tưởng chứng Niết bàn Vô tưởng thiên, Phật dạy cho họ phép định thứ chín có tên Diệt thọ tưởng định...!!!

b) Của A la hán hồi tâm và Bồ tát quyền thừa: Do quá trình học tập và giác ngộ, "tâm thức tự dừng" họ thành tựu "Diệt tận định"...Từ định này, tâm thức cũng trải qua các thiền thú như Sơ, nhị, tam, tứ thiền...vv...!!!

c) Của mật hạnh A la hán và Bồ tát nhất thừa: Do quá trình giác ngộ thấu suốt các Tam muội môn và Giải thoát môn, với tâm trí siêu việt, họ tự tại nhập xuất thứ lớp tứ thiền, bát định, cửu thứ đệ định gọi là "Siêu việt Tam muội"...!!!

d) Của Bồ tát thập địa: Họ tự tại du hí vào các thiền thú như tứ thiền, bát định, cửu thứ đệ định, hoặc các cõi Phật...vv...Việc du hí này, "không theo thứ lớp" như "Siêu việt Tam muội" mà, họ tới lui "xuất kì bất ý" gọi là "Sư tử phấn tấn Tam muội"...!!!

- Hỏi:
"Câu 2: Cháu thấy trong Phật sử có kể: Ngoại đạo có ngũ thông. Còn Phật có lục thông. Vậy ngũ thông của ngoại đạo và lục thông của Phật giống và khác nhau như thế nào ạ? Nhờ bác giải thích giúp cháu khái niệm “thần thông” theo đúng tinh thần của Đạo Phật ạ?"

- Trả lời:

a) Thần thông của ngoại đạo có được do quá trình tu tập các loại thiền và định bằng cách dùng ý chí để vượt qua các cõi (như trả lời ở câu 1)... Quá trình này, ý thức bị ức chế (đóng băng, tê liệt) bởi ý chí (hoặc các sở pháp) nên các ấm không được kiểm soát...Từ đó, dẫn đến việc các ấm "tự do biến hiện" thông qua ảo giác hay ảo tưởng...họ nhầm tưởng đấy là "thần thông"...Các thứ thần thông này, chính là "tướng biến hiện của Ngũ ấm ma" theo quan điểm của Phật đạo...!!! Khi các ảo giác chiếm cứ tâm thức, nó trở thành một dạng "lậu hoặc" che mờ tâm trí...Đây là lí do vì sao ngoại đạo hô hào có đủ các thứ thần thông, nhưng lại không thể thành tựu "Lậu tận thông"...!!!

b) Thần thông của Phật đạo là sự viên thông vô ngại "từ tâm thức đến thanh tịnh Niết bàn" bởi sức giác ngộ tự thân...Do sự viên thông vô ngại ấy, nên tâm trí không còn bị ngăn bít bởi thấy, nghe, nghĩ suy...vv...từ đó lậu hoặc cũng tự tịch diệt...Đây là lí do vì sao, thần thông của Phật đạo lại có "Lậu tận thông"...!!!

c) Thần thông đích thực của Phật đạo hoàn toàn không giống các thứ thần thông được hư cấu, được vẽ ra từ văn hoá thần thoại, tiểu thuyết hay phim ảnh...!!!

Hi vọng, những trả lời vừa rồi, có thể giúp Phước Thịnh và bạn đọc có cái nhìn sáng tỏ hơn về các loại thiền định cùng các thứ thần thông...!!! Chúc các bạn an vui, tinh tấn, thành công trong học tập...!!!

Rất mong nhận được những câu hỏi lí thú và bổ ích từ mọi người...!!!

- Các bạn có thể gửi câu hỏi theo đường link sau: https://forms.gle/HooJiZeXLBNokpUx8

- Hoặc đặt câu hỏi trực tiếp từ Website LyTu.Vn

09/10/2025
LÝ TỨ