Mục Đích Đọc Kinh Điển

Các bạn !!!

Tuần này, chúng ta trao đổi câu hỏi của bạn Nhất Vi, câu hỏi như sau:

1) Người tu có cần đọc kinh điển hay không? Có người bảo rằng chỉ cần hành, không cần đọc kinh, vì tâm chính là kinh, câu nói này đúng hay chưa?

2) Lên mạng tôi thấy ai cũng tự cho rằng mình đã ngộ, chê kẻ khác là chạy theo tưởng tri gì đó rất khó hiểu, làm thế nào để phân biệt được người nào ngộ thiệt người nào ngộ giả? Xin Lý Tứ giải đáp dùm Nhất Vi những thắc mắc vừa nêu, cảm ơn BQT và Lý Tứ đã có nhiều bài viết và trả lời bổ ích.

Mình xin trả lời hai câu hỏi của Nhất Vi !!!

Về câu hỏi thứ nhất, xin chia làm hai ý:

– Ý thứ nhất: Người tu có cần đọc kinh điển hay không? 
Theo mình, kinh Phật chính là “sách giáo khoa” của Phật đạo… !!!

“Sách giáo khoa trong giáo dục là loại sách cung cấp kiến thức, được biên soạn với mục đích dạy và học tại trường học. Thuật ngữ sách giáo khoa còn có nghĩa mở rộng là một “loại sách chuẩn” cho một ngành học. Sách giáo khoa được phân loại dựa theo đối tượng sử dụng hoặc chủ đề của sách” Theo Wikipedia.

Theo ý nghĩa trên thì, dạy và học trong bất kì lãnh vực nào, cũng cần có sách giáo khoa, vì dạy và học mà “không căn cứ vào sách giáo khoa”, chắc chắn người dạy chẳng biết mình dạy gì, người học chẳng biết điều mình đã học có đúng với chuẩn mực của ngành học đó đề ra hay không !!!

Cho nên theo mình, người tu học trong Phật đạo rất cần đọc kinh (Phật)… Nếu không đọc, không căn cứ vào lời dạy của Phật được ghi chép trong kinh điển thì, khó có thể thành tựu những điều cần thành tựu trong Phật đạo !!!

– Ý thứ hai: Có người bảo rằng chỉ cần hành, không cần đọc kinh, vì tâm chính là kinh, câu nói này đúng hay chưa?

Mình xin trả lời như sau:

Như đã nói trên, kinh Phật chính là mẫu mực, là lí thuyết (chuẩn) để người học căn cứ vào đó mà thực hành, nếu không đọc kinh thì thực hành như thế nào đây ???

Kinh: Theo Tiến Sĩ Vũ Cao Phan đăng trên Website Khoa Ngôn Ngữ Học Trường Đại Học Quốc Gia Hà Nội thì: Kinh điển là một từ Hán -Việt. Giải nghĩa về từ này hầu như tất cả các từ điển xuất bản lâu nay tại Việt Nam (và cả Trung Quốc) đều thống nhất: 1- Tác phẩm có giá trị mẫu mực, tiêu biểu; có ảnh hưởng lớn cho một học thuyết, một chủ nghĩa, một tôn giáo. 2- Tác gia của các tác phẩm ấy (nhà kinh điển). 3- Có tính quy chuẩn, bài bản, cổ điển…

Thành ra, câu “tâm chính là kinh”, có lẽ nên coi lại !!! Theo mình, kinh (hay sách) xuất phát từ trí, chứ chẳng thể từ tâm !!! Và câu: “Có người bảo rằng chỉ cần hành, không cần đọc kinh, vì tâm chính là kinh” câu này có vấn đề !!!

Về câu hỏi thứ hai:

“Lên mạng tôi thấy ai cũng tự cho rằng mình đã ngộ, chê kẻ khác là chạy theo tưởng tri gì đó rất khó hiểu, làm thế nào để phân biệt được người nào ngộ thiệt người nào ngộ giả? Xin Lý Tứ giải đáp dùm Nhất Vi những thắc mắc vừa nêu, cảm ơn BQT và Lý Tứ đã có nhiều bài viết và trả lời bổ ích”.

Mình xin trả lời như sau:

Bất kì người tu học nào trong Phật đạo cũng mong muốn giác ngộ, mong muốn này là chánh đáng !!! Tuy nhiên, mong muốn là một chuyện, còn giác ngộ hay không là một chuyện !!!

Việc rất “nhiều người tự cho rằng mình đã giác ngộ, chê lời người khác là tưởng tri”. Theo mình, việc này cũng đâu có gì quan trọng !!!

Vì rằng, có ai đó tuyên bố mình đã giác ngộ và chê lời người khác là tưởng tri, tuyên bố này không phạm pháp, không bị vợ bỏ đói, cũng không đóng thuế đồng xu cắc bạc nào…Cho nên, thích thì cứ tuyên bố, không ưa thì cứ chê, chém gió cho sướng cái lỗ miệng, chê cho vui tai…chẳng sao hết !!! Quan trọng là, sau khi tuyên bố, anh được gì ??? Sau khi chê, anh được gì ???

Nếu là người chân thật giác ngộ, chắc chắn họ không nói càn, không khen ẩu, chẳng chê bừa, không chém gió lung tung… Vì rằng, đối với bậc giác ngộ, dù khen hay chê, mỗi lời đều có căn cứ, dựa trên cơ sở thuyết phục, nhằm giúp người nghe (hay đọc) hiểu ra điều gì đó, chứ không nhằm mục đích hơn thua, hay nói cho thoả mãn…cái…ngã…hư vọng như người đời !!!

Viết đến đây, mình nhớ một đoạn nhạc chế:

“Càng khen mình bao nhiêu, ta càng chê người bấy nhiêu
Đời phơi phới vui, cứ lên mạng, (là ta) tha hồ í ới
Giác ngộ rẻ như khoai môn, cứ tung hê chẳng tốn một đồng
Vui tai như tiếng phèng la, kèng kéng keng…là leng…keng…keng…” !!!

Về việc làm thế nào để biết một người đã giác ngộ hay chưa ??? Mình xin giới thiệu đến Nhất Vi, bài viết trong Vô Đối Môn đề cập đến việc này như sau:

NHẬN BIẾT MỘT NGƯỜI ĐÃ GIÁC NGỘ

Hỏi: Làm thế nào để biết được một người đã Giác Ngộ?

Đáp: Muốn biết được một người có Giác Ngộ chân thật hay không, chỉ có ba hạng người có thể biết rõ. 
– Một là Bậc Đạo Sư của người ấy.
– Hai là người có Giác Ngộ sâu hơn.
– Ba là chính bản thân người đó.

Tuy nhiên, có một số dấu hiệu mà người tinh ý có thể nhận ra và tạm đánh giá đây là một vị đã Giác Ngộ thật sự:

− Một, nhìn vào phong thái của người đó trước kia và hôm nay (sau khi Giác Ngộ) thay đổi như thế nào.

− Hai, trong hành động và lời nói của người thật sự Giác Ngộ, không có (hoặc rất ít) bóng dáng của ngã, luôn luôn thể hiện sự nhân hậu.

− Ba, khi nói chuyện về đạo, người này lấy chỗ thực chứng để trình bày, nên văn tự ngắn gọn, không suy luận dài dòng.

− Bốn, lời nói thường “không có mùi phiền não”, vì thế hay làm cho chúng hòa hiệp.

− Năm, chán ghét tham gia chuyện thế gian, trừ trường hợp bất đắc dĩ.

− Sáu, ham ưa vắng lặng, thường độc cư thiền định.

− Bảy, không có tâm tranh giành, người đối diện cảm nhận được an lạc, thích gần gũi.

− Tám, chỉ thích văn tự, ngữ ngôn vô lậu.

− Chín, ham ưa đọc tụng kinh luận của Phật và Bồ Tát.

− Mười, khi đọc kinh luận chính thống của Phật và Bồ Tát, vị này thấy phấn khởi trong lòng, cảm giác Phật và Bồ Tát tuyên thuyết điều này cho riêng mình.

− Mười một, dễ phát hiện ra các sai lầm trong cách giảng nói của người chưa Giác Ngộ.

− Mười hai, ham ưa văn hóa vô lậu, nên thường tán thán người được pháp lành, dần dần từ bỏ thói quen nhân ngã, khen mình chê người.

− Mười ba, thường biết ơn, nhớ ơn Phật, Thiện Tri Thức.

− Mười bốn, tập khí chấp nhất, xả dần cho đến mất hẳn.

Nói chung, có vô số pháp lành xuất sanh từ một vị đã Giác Ngộ chân thật. Nếu một người tinh ý có thể căn cứ vào những đức tính nói trên, để nhận định đây có phải là một vị đã Giác Ngộ thật sự hay chưa.

Các bạn !!!
Trong tuần, mình cũng nhận được câu hỏi của một bạn không muốn nêu tên (gởi trong messenger), câu hỏi ngộ ngộ như sau:

“Thưa Thầy! Có người quy y tam bảo rồi, sau này người đó tu theo Thiên Chúa. Như vậy người đó có lạc mất quy y không Thầy?”

Mình đã trả lời bạn ấy như sau: “Theo mình, sau khi mãn duyên bên Thiên Chúa, chủng tử quy y tam bảo sẽ hiện trở lại…Vì tam bảo là thường, nên “tạm thời có lạc, mà không có mất” !!!”

Các bạn !!!
Trước khi kết thúc chuyên mục của tuần này, mình xin kể cho các bạn câu chuyện vui…Câu chuyện xảy ra cách đây trên mười năm !!!

Ngày ấy, mỗi sáng mình và một số bạn đạo thường hay ra quán cà phê quen, làm mỗi anh một ly xây chừng… Trong đám bằng hữu, có một anh lớn hơn mình chừng năm tuổi, nói về tu hành thì anh này cũng thuộc loại ba sồn ba sựt, tánh khí bốc đồng, thường tìm học những câu nói vu vơ, ngớ ngẩn, không đầu không đuôi… Nghe ở đâu có người tu hành, chẳng biết nông sâu thế nào, bèn lân la tìm đến chất vấn, đòi kiểm chứng, và kết quả cuối cùng là…cãi…nhau…một trận sanh tử lửa, mỗi người ôm một cục giận ra về, trăm lần như một !!!

Sáng hôm ấy, như thường lệ, mới ngồi vào bàn, chưa kịp chào hỏi… Không biết anh ta học lóm ở đâu cái câu xưa như trái đất, mà bất kì anh tu hành nào ăn vài hủ chao, đọc vài câu chuyện thiền hạng bét cũng thuộc như cháo, đem ra cật vấn mình liền:

– Tui hỏi già! Già nói cho tui biết, đạo ở đâu ???

Mình giả vờ không nghe rõ, hỏi lại:
– Bộ anh hỏi tui, gạo (mua) ở đâu hả ???

Anh ta bèn đính chính:
– Không, tui với già đâu có bàn chuyện gạo thóc mà làm chi !!! Tui hỏi già, đạo ở đâu ???

Mình giả bộ nghiêm mặt, bày đặt lên giọng cha nội, vừa đùa vừa thật:
– Đạo là thứ thâm u, những người tu hành ba sồn ba sựt như anh, công phu hàm dưỡng không có, kiến thức chưa đầy lá mít, tui có trả lời đúng, trả lời sai…nói đạo trong củ khoai hay trái bí thì anh cũng đâu có biết !!! Thành ra, cho dù tui có biết chắc “đạo ở đâu” thì cũng đâu thể trả lời cho anh được !!!

Anh ta hơi bực tức, nhưng có vẻ cố kìm chế, nói:
– Già đừng có chê tui !!! Già nói đi, đúng sai tui biết liền à !!!

Mình từ từ uống ngụm cà phê, rồi đủng đỉnh nói:
– Anh Hai à !!! Tui đã nói rồi !!! Đạo là cái thâm u, hạng như anh không nghe nổi đâu, tui có nói đúng hay sai, anh cũng đâu có biết !!! Thôi, uống cà phê đi !!! Đừng có hỏi nữa mà sinh giận hờn, mất hoà khí, lại tổn công đức…lắm…lắm !!!

Nghe mình nói thế, anh ta phừng phừng nổi giận, đứng dậy đập bàn cái rầm, quơ tay múa chân, xỉ vả mình và la lớn !!!
– Già khinh người quá đáng !!! Thế là anh ta chửi mình một trận nên thân !!!

Mình từ tốn nói:
– Anh chửi xong chưa ??? Tôi đã bảo rồi !!! Hạng người thiếu hàm dưỡng như anh, tu hành thì ba sồn ba sựt, chỉ tối ngày lo đi học mấy câu vô nghĩa về làm của, để loè thiên hạ, chưa chi đã giận hờn chửi rủa !!! Tâm địa như thế, làm gì hiểu nổi “đạo ở đâu” mà buộc tui phải trả lời !!! Giờ anh tin lời của tui rồi chớ !!!

Nghe xong, lửa giận bốc lên ngút trời, không nói năng, anh ta ngoe nguẩy leo lên chiếc xe đạp, đi tuốt luốt một mạch, không kiếu từ ai hết !!!

Thế là, anh ta giận mình cả năm trời, gặp mặt không chào hỏi, mặc dù mình cố ra sức làm lành…Từ đó về sau, anh ta kiên quyết, không thèm ghé quán cà phê chỗ mình hay uống mỗi sáng !!!

Thế đấy các bạn !!!
Trên đời có những hạng người, tu hành thì chẳng ra gì, hiểu biết thì vụn vặt, học chỗ này vài câu, chỗ kia mớ nhắm, chắp vá lung tung…Tối ngày, chỉ lo đi kiếm người tu hành thách đố đạo pháp (bằng những câu mà bản thân người ấy cũng chẳng biết các câu mà họ học được là đúng hay sai) !!! Các bạn thấy có chán hạng người ấy như…cơm…nếp…hay…không…chớ !!!???

Các bạn !!!
Tuần tới, chúng ta sẽ trao đổi câu hỏi của bạn có nickname Thanh Binh !!!
Câu hỏi như sau:

1) Xin hỏi, người ta thường nói: “Phật tại tâm”. Xin cho biết, Phật tại tâm là ở nơi nào trong tâm? Tìm Phật trong tâm bằng cách gì?

2) Khi người ta làm ác, Phật trong tâm có ác theo hay không? Một con quỷ trong tâm có Phật hay không? Cảm ơn Lý Tứ và BQT Lý Gia.

BQT rất mong, nhận được những câu hỏi thú vị và bổ ích từ các bạn !!!

BQT LÝ GIA

- Các bạn có thể gửi câu hỏi theo đường link: https://forms.gle/HooJiZeXLBNokpUx8

- Hoặc đặt câu hỏi trực tiếp từ Website LyTu.Vn