Tâm Này Không Sanh - Thế Giới Hoa Tạng Do Ai Lập Bày !!!
Chuyên mục Lý Tứ Hỏi Đáp Số 16.2025 với chủ đề: Tâm Này Không Sanh - Thế Giới Hoa Tạng Do Ai Lập Bày !!!

Các bạn !!!
BQT vừa nhận được thắc mắc của bạn đọc có tên Phương Chứng...Câu hỏi được nêu lên sau thời gian Phương Chứng tĩnh cư trên núi Yên Tử...!!!
Yên Tử là nơi mà: "Theo lịch sử thì, sau khi truyền ngôi vua, Phật Hoàng Trần Nhân Tông đã chọn Yên Tử làm nơi tu hành và giảng đạo. Sau một thời gian tu hành, ông đã cùng hai môn đồ là thiền sư Pháp Loa và Huyền Quang sáng tạo và xây dựng nên Thiền Phái Trúc Lâm Yên Tử...." (Theo Traveloka Explore).
Tháng 03 năm 2013, mình và một số HĐ Lý Gia đã có dịp viếng thăm Yên Tử...Cảm xúc từ chuyến đi, đã viết bài thơ sau !!!
CHIỀU YÊN TỬ
Chiều Yên Tử nghe lòng bùi ngùi.
Nhìn đám mây lưng chừng ngọn núi.
Chiều Yên Tử mấy ngọn tùng già.
Đang còng lưng đón gió xuân qua...!!!
Chiều Yên Tử vài khóm trúc xanh.
Nghe lời kinh tủi phận đời mình.
Chiều Yên Tử vang tiếng ve sầu.
Lời nỉ non kể chuyện thương đau...!!!
Mặt trời không hong khô vết rêu.
Dấu chân ai qua đây một chiều.
Suối Giải Oan chảy mòn viên đá.
Chuyện ngày xưa cứ ngỡ hôm qua...!!!
Chiều hôm nay có người đến đây.
Bên tháp xưa tìm dấu tháng ngày.
Tiếng mõ chuông theo gió bập bềnh.
Đường trở về sao thấy buồn tênh...!!!
LÝ TỨ
(07-03-2013)
Nội dung các thắc mắc, bạn đọc Phương Chứng đã viết như sau:
"Kính gửi bác Lý Tứ,
Sau nhiều ngày tĩnh cư trên núi Yên Tử, tôi có duyên đọc và chiêm nghiệm sâu Kinh Hoa Nghiêm. Lời kinh như biển lớn, trùng trùng vô tận, khiến tâm hành giả vừa hân hoan, vừa thấy còn nhiều điều chưa thấu triệt.
Mạo muội viết đôi dòng này, trước là kính đảnh lễ bác – bậc tri thức đã nhiều năm cần mẫn soi sáng con đường Phật pháp cho hậu học; sau là xin được thưa đôi điều nghi hoặc, mong bác từ bi khai thị:
1- Hoa Nghiêm hiển bày pháp giới sự sự vô ngại, nhưng nếu một niệm chẳng khởi thì “sự” ấy còn đâu để vô ngại?
2- Kinh dạy “nhất thiết duy tâm tạo”. Nếu ngay tâm này vốn không sanh, tất cả cảnh giới Hoa Nghiêm là ai dựng lập?
3- Đường Phổ Hiền hạnh vô cùng tận, nhưng nếu pháp giới vốn viên mãn chẳng thiếu, hành giả còn đi đâu để tìm sự viên mãn ấy?
Viết mấy dòng này, lòng chỉ mong phá được chút nghi ngại vi tế, để sự hiểu không dừng lại ở ngôn cú, văn tự, mà thật sự hòa nhập với chân tánh Hoa Nghiêm.
Kính mong bác chỉ giáo đôi lời, để hành giả nơi Yên Tử này bước thêm một bước vững chãi trên đạo lộ giải thoát.
Kính thư,
06/08/2025 -16:31:02 - Phương Chứng - Yên Tử - Quảng Ninh"
Phương Chứng và bạn đọc thân mến...!!!
Theo truyền sử từ đại tạng thì, sau khi chứng Đẳng Chánh Giác...Chưa vội rời cội Bồ Đề, Thế Tôn (Đức Thích Ca Mâu Ni) với Pháp Thân Tỳ Lô Giá Na đã vân tập tất cả Chư Đại Bồ Tát (vô vi) chư Thế Chủ, Thần Chủ...vv...!!! Để luận đàm về nguyên lí thành lập Thế Giới Hoa Tạng...Đồng thời tuyên thuyết các Giải Thoát Môn, Tam Muội Môn, Vô Lượng Pháp Lành...cũng như hệ thống đạo quả của Phật đạo...!!! Sau đó, mới rời cội Bồ Đề đi giáo hoá chúng sanh...!!!
Trước khi trả lời các thắc mắc của Phương Chứng, mình xin khái quát một số chỉ thú trọng yếu của Kinh Hoa Nghiêm...!!! Vì bởi, "chưa thông đạt chỉ thú của kinh", việc đọc tụng, nghiên cứu...Sẽ khó có thể đạt kết quả như ý...!!!
Một số chỉ thú trọng yếu của Kinh Hoa Nghiêm gồm:
I- Thế Giới Hoa Tạng là gì ???
Thế Giới Hoa Tạng là thế giới được hình thành bởi một hoa sen chủ có tên Nhất Thiết Hương Ma Ni Vương Trang Nghiêm (Đây là tên gọi khác của Pháp Thân, Phật Trí, Tỳ Lô Giá Na...)...!!!
Từ Phật Trí (hoa sen chính, hạt nhân chủ đạo) ấy, với: Công hạnh, duyên lành, công đức, bi nguyện, bi ngưỡng của hết thảy chúng sanh...Thông qua vô lượng Tam Muội Môn, Giải Thoát môn, Pháp Lành...vv...Vô số chúng sanh ấy sau khi giác ngộ, đã hình thành một Thế Giới Chủng (Thế Giới Hoa Tạng, Liên Hoa Đài Tạng)...!!!
Hình ảnh Thế Giới Chủng hay Thế Giới Hoa Tạng, giống như từ một cây sen đầu tiên (hạt nhân chủ đạo) sau thời gian nhân giống (chủng), thế giới ấy trở thành "một biển sen (thế giới hải) vô tận"...!!!
Đây là hình thức giáo hoá theo tinh thần Vô Tận Đăng (mồi đèn liên tục, theo cấp số nhân) của đạo pháp...!!! Đây cũng là nguyên lí thành lập "Phật Quốc Độ" mà tất cả Đại Bồ Tát phải học tập...!!!
II- Vì sao phải tuyên thuyết tất cả pháp lành, giải thoát môn và tam muội môn ???
Pháp lành, giải thoát môn và tam muội môn là những "nguyên lí cơ bản và tư tưởng chủ đạo" làm nên một Phật Quốc Độ...!!!
a) Tam muội môn, giúp chúng sanh từ một nhân duyên bất kì đều có thể "giác ngộ bản chân" ra khỏi mê mờ vô thuỷ...!!! Đây là điều kiện cần để có thể thể nhập Thế Giới Hoa Tạng !!!
b) Giải thoát môn, giúp chúng sanh hiểu rõ tánh tướng thân, tâm, thế giới...Từ đó thoát khỏi cột trói do nhận thức sai lầm...!!! Điển hình là diễn ngôn của các Thế Chủ và Chư Thần trong kinh...!!!
c) Pháp lành: Giúp chư Đại Bồ Tát có được sức thiện xảo trong phương tiện...Từ đó, không sai lệch trong quá trình làm công hạnh...!!! Đây là yếu tố quan trọng để tiến tới thành lập Phật Quốc Độ...!!!
III- Vì sao Phật Thích Ca thị hiện Tỳ Lô Giá Na Thân để thuyết Hoa Nghiêm Kinh trước khi rời cội Bồ Đề để làm công hạnh !!!
Bất kì một quốc độ, một thể chế, một nền giáo dục...vv...nào cũng đều được dẫn đạo bởi một tuyên ngôn, một triết lí, một pháp lệnh đầu tiên...!!!
Nền giáo dục Phật đạo do Đức Tỳ Lô Giá Na hay Phật Quốc Độ do Thích Ca lập nên trên tinh thần Hoa Tạng cũng không ngoại lệ...!!!
Vì thế, Tỳ Lô Giá Na thuyết Hoa Nghiêm cho Bồ Tát Thích Ca (Viên mãn là Phật, Tinh tấn là Bồ Tát - tinh thần Hoa Nghiêm), Đại Bồ Tát vô vi và các Thế chủ...vv...Chính là tuyên ngôn, là huấn lệnh điều hành căn bản, là chủ trương, là pháp lệnh đầu tiên...!!!
Những diễn ngôn trong kinh, nội hàm chỉ đạo về các mặt như: Hệ thống tổ chức, triết lí giáo dục, giáo trình, kĩ thuật...vv...Các Đại Bồ Tát cứ y theo tinh thần pháp lệnh này mà học tập và giáo hoá...!!!
IV- Đối tượng áp dụng; Phạm vi phổ biến...!!!
a) Đối tượng áp dụng: Bồ Tát (hữu vi) đã giải quyết tự thân (đơn cử như Thiện Tài Đồng Tử, các Thế chủ), Đại Bồ Tát vô vi (Như Phổ Hiền, Hoa Tạng...vv...)...Tất cả đồng có tâm nguyện rộng lớn, quyết tâm học tập và hạnh nguyện độ thoát chúng sanh...trên tinh thần chung "Chúng sanh vô biên thệ nguyện độ, phiền não vô tận thệ nguyện đoạn, pháp môn vô lượng thệ nguyện học, Phật đạo vô thượng thệ nguyện thành...."!!!
a.1) Về giải quyết tự thân: Tâm Thiện Tài đồng hư không (Theo Hoa Nghiêm)...!!!
a.2) Về tâm nguyện: Các công đức có được đều hồi hướng cho chúng sanh (theo Hoa Nghiêm) !!!
b) Phạm vi phổ biến: Chưa thành tựu các yêu cầu trên, không thể học tập tinh thần Hoa Tạng...Giống như chưa tốt nghiệp Phổ Thông Trung Học, chưa thể vào Đại Học...!!!
Những gì đã giới thiệu ở trên, chính là một trong những chỉ thú cốt lõi của Hoa Nghiêm...!!!
Về các thắc mắc của Phương Chứng...Mình xin được trả lời như sau:
- Hỏi:
1- "Hoa Nghiêm hiển bày pháp giới sự sự vô ngại, nhưng nếu một niệm chẳng khởi thì “sự” ấy còn đâu để vô ngại?"
- Trả lời:
Hoa Nghiêm không chỉ hiển bày pháp giới sự sự vô ngại...Mà, đây là những chỉ đạo đầu tiên của đức Tỳ Lô Giá Na đối với Bồ Tát Thích Ca, Đại Bồ Tát Vô Vi, các Thế Chủ...vv...về triết lí giáo dục, cơ cấu cấp lớp, giáo trình khung, cơ chế vận hành...vv...Cho những cá nhân liên quan đến việc học tập và thành lập Hoa Tạng Thế Giới...!!!
- Hỏi:
2- "Kinh dạy “nhất thiết duy tâm tạo”. Nếu ngay tâm này vốn không sanh, tất cả cảnh giới Hoa Nghiêm là ai dựng lập?"
- Trả lời:
a) Tâm không sanh, không có nghĩa thiện xảo phương tiện cùng các pháp lành không có...!!!
b) Tâm không sanh chỉ là điều kiện cần có để học Nhất Thiết Trí (như Thiện Tài)...Tâm không sanh, trí mới có thể sanh (Theo Bát Nhã: Sắc không sanh Bát Nhã Sanh...Thọ, tưởng, hành, thức không sanh, Bát Nhã mới sanh)...!!!
c) Công cụ giáo hoá thuộc về trí, chẳng phải thuộc về tâm...!!!
d) Thế giới Hoa Tạng không dành cho những người "còn thấy có ai thành lập" (có người thành lập và thế giới được thành lập - nhị nguyên đối đãi)...!!! Vì rằng, thế giới ấy siêu quá bốn tướng (nhân, ngã, chúng sanh, thọ giả)...!!!
- Hỏi:
3- "Đường Phổ Hiền hạnh vô cùng tận, nhưng nếu pháp giới vốn viên mãn chẳng thiếu, hành giả còn đi đâu để tìm sự viên mãn ấy?"
- Trả lời:
Pháp giới vốn tự viên mãn...Nhưng, tâm, trí, hạnh...vv...của ta chưa viên mãn để có thể tương ưng cùng pháp giới thì, phải đi tìm (cầu học) thôi...!!!
Hy vọng, những trả lời vừa rồi có thể giúp Phương Chứng và bạn đọc có cái nhìn khái quát về Kinh Hoa Nghiêm cũng như Thế Giới Hoa Tạng...!!! Chúc an vui, tinh tấn...!!!
Rất mong nhận được những câu hỏi lí thú và bổ ích từ mọi người...!!!
- Các bạn có thể gửi câu hỏi theo đường link sau: https://forms.gle/HooJiZeXLBNokpUx8
- Hoặc đặt câu hỏi trực tiếp từ Website LyTu.Vn
09/08/2025
LÝ TỨ
Bạn cảm nhận bài viết thế nào?






